Ekeko

Ekeko özgün şekliyle taştan yontulmuş yerli bir kamburdu. Modern çağlarda taş yerine parlak renklere boyanmış seramik kullanılmış ve İspanyollar’ın etkileriyle yerli insanın bütün dileklerini sırtında taşıyan beyaz derili, açık ağızlı, bıyıklı bir figüre dönüşmüştür.

Ekeko 25 Ocak’ta bir festivalde kutlanır, bir sonraki yılda şans getirmesi için Kızılderili pazarlarındaki Şaman lardan yeni heykelcikleri satın alır. Yeni yıl için özel istekler de sıralanır ve bunlar örneğin minyatür bir yiyecek torbası, minyatür bir televizyon ya da paralar olarak boynuna asılır. Şaman, Ekeko’yu eve götürülmeden önce bir buhurdanlığın dumanından geçirerek kutsar.

Özel dileklerle örtülü olan Ekeko yeni sahibinin evine yerleşir ve ev sahibi kendisine içki, koko yaprakları ve bir sigara ikram ederek tanrıyı memnun etmeye çalışır. Ekeko’nun ağzının açok olması yakılan bir sigaranın dudakları arasına yerleştirilmesi içindir. Eğer Ekeko, sigarayı içmeye devam ederse, yıllık dileklerin gerçekleşme olasılığı artacaktır.

Bugün yaklaşık 2 milyon insan hâlâ dört bin yıllık Aymara dilini konuşmaktadır. Bunlar aslında Bolivya’daysalar da Peru ve Şili’nin kuzeyine de yayılmışlardır. Katolik Kilisesi’ne bağlı olmakla birlikte özellikle yıllık festival ve kutlamalarda, Ekeko gibi eski gelenekleri sürdürmektedirler.